از سفرهای طولانی تا لخته های عروقی - تعطیلات رو

از سفرهای طولانی تا لخته های عروقی

نویسنده:دکتر مهرداد اقدسی*

مسافرت طولانی با اتومبیل، قطار و هواپیما می تواند باعث ایجاد لخته عروقی در پاها گردد. محل ایجاد لخته معمولا در وریدهای عمقی ساق پا و دلیل اصلی آن بی حرکتی و نشستن طولانی مدت است. در مسافرت های هوایی عوامل دیگری مانند کاهش فشار و کاهش مقدار اکسیژن کابین هم دخالت دارند. در صورت ایجاد لخته کم کم درد و تورم در ساق پا همراه با قرمزی خفیف ایجاد می گردد. این علایم ممکن است در طول مسافرت یا مدتی پس از رسیدن به مقصد ظاهر شوند. ارتباط مسافرت با لخته پا از سال 1946 میلادی مورد توجه پزشکان نهاده شد و اولین موردی که به طور رسمی در منابع پزشکی گزارش شد، در سال 1954 میلادی بود که یک پزشک 59 ساله پس از مسافرت هوایی 12 ساعته دچار علایم فوق شد.

آنالیز ها نشان داده است که از هر 6 هزار سفر طولانی یک مورد ابتلا به لخته عروقی پا ایجاد می گردد. لخته عروقی پا می تواند عوارض جدی داشته باشد. مهم ترین و خطرناک ترین عارضه آن آمبولی ریه است. ممکن است قسمتی از لخته پا در راستا جریان خون حرکت نموده و باعث گرفتگی عروق ریه گردد. در این صورت بیمار دچار علایم تنفسی خواهد شد. ورم پا از عوارض مزمن لخته است. تورم بعد از لخته ممکن است سال ها به جای مانده و باعث تغییر رنگ قهوه ای پوست گردد. سن بیشتر از 40 سال، مسافرت های بیش از 8 ساعت، سفرهایی که در کمتر از 2 هفته تکرار می شوند، بارداری تا 2 ماه بعد از زایمان، چاقی، سرطان، واریس پا، نارسایی قلبی، بیماری عفونی شدید، سابقه سکته مغزی و مصرف قرص های پیشگیری از بارداری استروژن دار از مواردی هستند که احتمال لخته پا هنگام مسافرت را بیشتر می نمایند.

انجام تمرین های حرکتی عضلات پا، نوشیدن آب کافی، پوشیدن لباس گشاد و استفاده از جوراب طبی به ویژه برای افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند در پیشگیری از ایجاد لخته پا هنگام مسافرت موثر هستند. در صورت سابقه قبلی ابتلا به لخته پا، سابقه خانوادگی ابتلا به لخته پا، انجام جراحی عظیم یا جراحی مفصل ران و زانو 3 ماه قبل از مسافرت و سابقه سکته مغزی قبل از مسافرت با پزشک مشورت کنید. ممکن است برای شما داروی هپارین تجویز گردد. توجه داشته باشید که آسپیرین نمی تواند از ایجاد لخته پا جلوگیری کند.

برای انجام تمرین های حرکتی عضلات پا هر نیم ساعت مفاصل ران، زانو، مچ و انگشتان را خم و راست کنید. هر نیم ساعت نوک انگشتان پا و سپس پاشنه پا را چند ثانیه به کف فشار دهید و هر یک ساعت در صورت امکان پیاده روی کوتاه مدت داشته باشید. پیاده روی 15 دقیقه ای بلافاصله پس از مسافرت، باعث بهبود جریان خون عمومی به ویژه در پاها می گردد. اگر پس از مسافرت دچار ورم دردناک ساق پا (ممکن است همراه قرمزی پوست پا باشد) شدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. البته ورم خفیف بدون درد روی پا و اطراف قوزک پس از مسافرت طبیعی است و ربطی به لخته ندارد. اگر پس از مسافرت علایم تنفسی مانند تنگی نفس ایجاد شد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

پی نوشت ها :

* متخصص قلب و عروق

منبع:پایگاه آفتاب

/ج

منبع: راسخون