افزایش اشتغال در پاییز 1400 - تعطیلات رو

به گزارش گروه مالی خبرنگاران، آمار ها نشان می دهد مقدار اشتغال در پاییز امسال به 23میلیون و 535هزار نفر رسیده که نسبت به فصل مشابه سال قبل 122هزار نفر افزایش داشته است. بعلاوه نرخ بیکاری نیز با کاهش 5/ 0واحد درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل به 9/ 8درصد رسیده است. اگرچه این دو فرایند در مجموع خبر خوبی برای اقتصاد ایران محسوب می شوند، اما آنالیز ها نشان می دهد مقدار اشتغال و مشارکت هنوز تا رسیدن به سطح قبل از کرونا فاصله قابل توجهی دارد.

مرکز آمار در گزارشی، نرخ مشارکت مالی پاییز امسال را 9/ 40 درصد و مقدار جمعیت شاغل را 23 میلیون و 535 هزار نفر بیان کرد. مقایسه این آمار با پاییز 1398 و دوران قبل از شیوع کرونا نشان می دهد که همچنان آسیب کرونا بر بازار اشتغال ایران به جای مانده است. نرخ مشارکت پاییز 98 حدود 3/ 44 درصد و جمعیت شاغل حدود 24 میلیون و 500 هزار نفر گزارش شده بود. رصد آمار مربوط به بیکاری و اشتغال نشان می دهد که از زمستان سال 1398 و همزمان با آغاز پاندمی کرونا در ایران، نرخ مشارکت مالی و مقدار جمعیت شاغل در کشور کاهش چشمگیری داشت.

کاهش چشمگیر جمعیت فعال در ماه های بعد نیز ادامه یافت و در فصل سوم امسال با وجود واکسیناسیون گسترده، مقدار جمعیت شاغل و نرخ مشارکت همچنان در سطوح پایینی بوده است. نرخ مشارکت مالی که قبل از آغاز کرونا، بیش از 44 درصد بود، پس از آغاز پاندمی در تمام ماه های سال در سطح 42 درصد یا کمتر از آن گزارش شده است. جمعیت شاغل قبل از پاندمی کرونا یعنی در پاییز سال 98 بیش از 24 میلیون گزارش شده بود. با این حال از زمستان همان سال تا پاییز امسال جمعیت شاغل از سطح 5/ 23 میلیون نفر فراتر نرفته و در مقاطعی به 22 میلیون نفر نیز رسیده است. این دو موضوع در کنار یکدیگر نشان می دهد، پاندمی کرونا به بازار اشتغال در ایران آسیب جدی وارد نموده که همچنان آثار آن در اقتصاد کشور ماندگار است.

آسیب پایدار کرونا

در تابستان و پاییز امسال، مقدار واکسیناسیون در ایران در سطح قابل قبولی نهاده شده، با وجود این، نرخ مشارکت و مقدار اشتغال هنوز در سطح پایینی واقع شده است. نرخ مشارکت فصل پاییز 9/ 40 درصد و جمعیت شاغل 23 میلیون و 535 هزار نفر گزارش شده که در مقایسه با پاییز 1398 و قبل از آغاز کرونا، مقدار جمعیت شاغل یک میلیون نفر و نرخ مشارکت 4/ 3 واحد درصد کاهش داشته است. مقایسه این دو مولفه در کنار یکدیگر نشان می دهد که شرایط بازار اشتغال پس از افت تب کرونا، هنوز نتوانسته خود را بازسازی کند. این در حالی است که در بسیاری از کشورها، بازار اشتغال پس از افزایش واکسیناسیون و بهبود شرایط کرونا، بازسازی شده است. در ایران، از آغاز پاندمی کرونا تا به امروز جمعیت شاغل در ایران از سطح 5/ 23 میلیون نفر فراتر نرفته است. این در حالی است که جمعیت شاغل در ایران قبل از آغاز پاندمی کرونا، همیشه بالاتر از 24 میلیون نفر گزارش شده بود. در زمینه نرخ مشارکت نیز، شرایط هنوز نتوانسته به دوران قبل از آغاز کرونا نزدیک گردد. نرخ مشارکت ایران در سال های اخیر قبل از آغاز کرونا، همیشه بالاتر از 44 درصد گزارش شده بود. با وجود این، پس از آغاز کرونا، نرخ مشارکت در زمستان 98 به 42 درصد رسید و پس از آن در زیر 42 درصد نهاده شد و این فرایند در پاییز امسال نیز ادامه داشت.

کاهش نرخ بیکاری و نرخ مشارکت

نتایج طرح آمارگیری نیروی کار پاییز 1400 منتشر شد. آنالیز نرخ بیکاری افراد 15ساله و بیشتر نشان می دهد که 9/ 8 درصد جمعیت فعال، بیکار بوده اند. منظور از جمعیت فعال، افراد جویای کار هستند و شامل افراد بیکار و صاحب شغل می شوند. آنالیز فرایند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل، 5/ 0 درصد کاهش یافته است. نرخ بیکاری نسبت به فصل قبل نیز 7/ 0 درصد کاهش داشته است. در فصل قبل نرخ بیکاری 6/ 9 درصد گزارش شده بود. با این حال، می توان یکی از دلایل کاهش بیکاری فصل پاییز نسبت به سال گذشته و ماه گذشته را ناشی از کاهش نرخ مشارکت مالی در کشور دانست. در پاییز 1400، به مقدار 9/ 40 درصد جمعیت 15ساله و بیشتر از نظر مالی فعال بوده اند؛ یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران نهاده شده اند. آنالیز تغییرات نرخ مشارکت مالی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل 5/ 0 درصد کاهش یافته است. جمعیت شاغلان 15ساله و بیشتر در این فصل 23 میلیون و 535 هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل 122 هزار نفر افزایش داشته است. علاوه بر اینها، آنالیز اشتغال در بخش های عمده مالی نشان می دهد که در پاییز 1400، بخش خدمات با 9/ 49 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش های صنعت با 7/ 34 درصد و کشاورزی با 4/ 15 درصد قرار دارند.

آنالیز نرخ بیکاری در بخش های مختلف

نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24ساله حاکی از آن است که 6/ 23 درصد فعالان این گروه سنی در پاییز 1400 بیکار بوده اند. آنالیز تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می دهد، این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل 1/ 0 درصد کاهش یافته است. آنالیز نرخ بیکاری گروه سنی 18 تا 35 ساله نیز نشان می دهد که در پاییز امسال، 1/ 16 درصد جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می دهد این نرخ نسبت به پاییز سال گذشته، به مقدار 4/ 0 درصد کاهش یافته است. آنالیز سهم اشتغال ناقص جمعیت 15ساله و بیشتر نشان می دهد که در پاییز امسال، 6/ 10 درصد جمعیت شاغل، به دلایل مالی کمتر از 44 ساعت در هفته کار نموده و آماده انجام کار اضافی بوده اند. دلایل مالی این امر می تواند شامل فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر یا مسائل دیگر باشد. این در حالی است که 4/ 37 درصد شاغلان، بیش از 49ساعت در هفته کار نموده اند.

افزایش کمیت شغلی

آنالیز سهم شاغلان 15 ساله و بیشتر بر اساس ساعت کار معمول نشان می دهد، 4/ 37 درصد شاغلان، به طور معمول، 49 ساعت و بیشتر در هفته کار می نمایند. این شاخص که یکی از نماگر های کار شایسته است، نشان می دهد در کشور سهم زیادی از شاغلان بیشتر از استاندارد کار می نمایند. این شاخص نسبت به فصل مشابه سال قبل 5/ 0 درصد افزایش داشته است. علاوه بر اینها، در پاییز 1400، سهم جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران 3/ 42 درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. آنالیز تغییرات این شاخص نشان می دهد، نسبت به فصل مشابه سال قبل 1/ 2 درصد افزایش داشته است. در پاییز 1400 سهم جمعیت شاغل فارغ التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان 8/ 25 درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. آنالیز تغییرات این شاخص نشان می دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 8/ 0 درصد افزایش داشته است.