فناوری اطلاعات در زمینه پزشکی چه کاربردهایی دارد؟ - تعطیلات رو

کاربرد فناوری اطلاعات در پزشکی

مقدمه

پیدایش اینترنت و توسعه آن نه تنها تغییرات زیادی را در زمینه های گوناگون علم و صنعت، ایجاد نموده است بلکه به نحوی گسترده، راه کارهای عملی خود را در زمینه های زندگی اجتماعی مانند پست الکترونیک، خرید الکترونیک، دولت الکترونیک، بانکداری الکترونیک و هم چنین سلامت و بهداشت الکترونیکی یافته است.

تحولی که می تواند به عنوان وسیله ای کارآمد در ارایه مراقبت های بهداشتی با کیفیت به افراد به خصوص در مواقع بحرانی که استفاده از زمان حرف اول را می زند به کار رود.

تعاریف و اصطلاحات

امروزه یکی از موضوعات یکی از موضوعات مطرح و بحث برانگیز بسیاری از سمینارها و مباحث علمی telemedicine یا درمان از راه دور می باشد. این کلمه از tele به معنای فاصله و medicine به معنای درمان و طب گرفته شده است.

Telemedicine بیشتر به فعالیت های مربوط به مراقبت از بیماران توجه دارد و telehealth بیشتر، انواع فعالیت های مرتبط با سلامتی و تندرستی را شامل می گردد.

و همین طور Ehealth یا سلامت الکترونیک. تعریفی برای این واژه ها ارایه شده است که می توان به موارد زیر اشاره نمود

telemedicine

استفاده از فناوری پیشرفته به منظور انتقال اطلاعات و آگاهی دادن به منظور تشخیص پزشکی، درمان، و مراقبت بیمار و آموزش های از راه دور که در ارتباط با سلامت باشد.

telehealth

به کاربردن ارتباط الکترونیکی و فناوری ارتباطات از راه دور، برای انجام و پشتیبانی خدماتی از قبیل: مراقبت های بالینی از راه دور، آموزش و تعلیم دادن در خصوص تندرستی به متخصصان و بیماران، بهداشت عمومی، اجرا و مدیریت تندرستی.

Ehealth

فعالیت های مراقبتی بهداشتی مرتبط با اینترنت را گویند.

healthcare provider

این عنوان به افراد و اشخاصی اطلاق می گردد که به نحوی ارایه دهنده خدمات مختلف در زمینه های مربوط به تندرستی و سلامتی باشند، که شامل پزشکان، بیمارستان ها، سازمان ها و موسسات ارایه دهنده خدمات پزشکی می باشد.

در واقع تمام این فعالیت ها کاربرد فناوری اطلاعات و پزشکی است با این هدف که بتوان خدمات پزشکی را از راه دور و بدون احتیاج به ارتباط معمولی و رو در روی بیمار و پزشک ارایه کرد. که این امر مستلزم انتقال متن، تصویر، صوت، ویدیو و یا سیگنال های تبدیل شده الکتریکی است.

اجزای telehealth

telehealth را می توان به سه قسمت عمده تقسیم نمود که این سه قسمت دارای مقداری هم پوشانی هم می باشد

telemedicine (درمان از اره دور)

که شامل کلیه موارد مربوط به پیگیری شرایط بهبود بیمار از راه دور به وسیله پزشک معالج، تجویز دارو معین نوع فعالیت بیمار و پاسخ گویی به سوالات بیمار است. که در زیر به انواع آن اشاره می گردد.

education

به آموزش هایی مربوط به سلامتی اشاره دارد که از راه دور انجام می گردد و به دو قسمت تقسیم می گردد

1. آموزش هایی که به پزشکان داده می گردد مثل دوره های ویژه با تخصصی مورد احتیاج یک پزشک در موارد جزیی (مقطعی).

2. آموزش هایی که به بیماران داده می گردد به ویژه آموزش هایی که در خصوص یک بیماری خاص باید به آنها داده گردد (مقطعی).

infomatic

علم تحقیق و مطالعه روش های پردازش و ارسال اطلاعات است که کلیه روش های ذخیره و بازیابی و انتقال اطلاعات را برای انجام هدف مورد نظر مطالعه قرار می دهد. مانند database مربوط به لیست کتاب ها.

انواع درمان از راه دور telemedicine

الف: درمان از راه دور همزمان

برقراری ارتباط پزشک و بیمار، استفاده از ویدیو کنفرانس برای مشاوره و چهره به چره، معاینه از راه دور به وسیله وسایل متعدد و قابل اتصال به کامپیوتر، ارایه دستورات به صورت متن یا صوت و یا در مواردی خاص هم چون جراحی از راه دور به صورت فرامین مکانیکی به وسیله پزشک، چرخه این عملیات را تشکیل می دهند.

ب: درمان از راه دور غیر هم زمان:

برای مواردی که زیاد فوریت ندارند می توان از این روش استفاده کرد که به وسیله ذخیره سازی و ارسال اطلاعات صورت می گیرد. مانند فرستادن تصاویر دیجیتال (عکس های رادیولوژی، CTScan,MRI, و یا اسلایدهای آسیب شناسی و...) برای متخصصین مربوطه در جهت کاهش هزینه های جابه جایی و هم جلوگیری از اتلاف وقت پزشک و بیمار

مزایای استفاده از telehealth

افزایش دسترسی به مراقبت های ویژه برای بیماران

افزایش دسترسی به مراقبت های بهداشتی به خصوص برای نقاط محروم و روستاها

افزایش راحتی و رضایت مندی بیمار

تشخیص سریع بیماری و کاهش اتلاف وقت

دسترسی بیشتر به خدمات مشاوره ای

کاهش سفرهای بین شهری برای دریافت خدمات پزشکی

کاهش هزینه های درمان

افزایش ارتباط اطلاعاتی پزشکان با یکدیگر

بهبود دسترسی به اطلاعات و آشنا شدن با یافته های تازه پزشکی

فراهم شدن امکان آموزشی از راه دور.

کاربردهای telehealth

ارایه خدمات پزشکی در منزل

مدیریت بیماری های مزمن

پی گیری بیماری ها

پیش گیری از بیماری ها

مشاوره الکترونیکی

مشاوره تخصصی و انتقال اطلاعات بیمار

آموزش از راه دور برای پزشکان و بیماران

ایجاد شرایط کنفرانس ویدیویی

موانع و چالش های موجود در راه توسعه telehealth

بالا بودن هزینه های فنی که شامل تجهیزات و هزینه آماده کردن زیر ساخت ارتباط مخابراتی مناسب است- محدودیت حقوقی و رسمیت قانونی که طبق آن به بعضی افراد اجازه فعالیت داده نمی گردد و از آنان حمایت کافی نمی گردد.

ترس از بروز خطاهای پزشکی

نبود پهنای باند مناسب در حدود (mb/s75). - تضادها و تفاوت های ملیتی و قانونی و موانع اخلاقی موجود در دنیا به علت این که در ارایه خدمات به وسیله اینترنت مرزهایی جغرافیایی از بین می رود.

لزوم زیر ساخت های امنیتی که مانع از سوء استفاده و تجاوز به حریم شخصی افراد گردد از قبیل: تجهیزات امنیتی شبکه، مرکز معین هویت، سیستم عامل امن، امضای الکترونیک.

عوامل فرهنگی وجهه اجتماعی که شامل مقاومت بعضی از پزشکان و بیماران که فقط معتقد به معاینه حضوری هستند. بی اعتمادی به روش درمانی مورد نظر و... می باشد. امروزه متخصصین و دست اندرکاران علم سلامت الکترونیک در صدد یافتن راهکارها و موانع را هر چه سریع تر رفع کنند و در این میان باید دانست که استفاده کنندگان از خدمات telehealth در افزایش سرعت و پیشرفت آن نقش قابل توجهی دارند. استفاده کنندگان با اعتماد بع این علم یاری شایانی به توسعه این علم خواهند کرد.

منبع: مرکز مطالعات شیعه

منبع: راسخون