موارد جهانی ابتلا به HIV در پایین ترین سطح تاریخی: گامی مهم اما ناکافی در مقابله با ایدز
به گزارش تعطیلات رو، بر اساس تازه ترین گزارش سازمان بهداشت جهانی، موارد ابتلا به HIV در سال 2023 به پایین ترین سطح خود از زمان اوج گیری این بیماری در دهه 1980 رسیده است. با این حال، این کاهش هنوز تا رسیدن به هدف جهانی حذف ایدز به عنوان یک تهدید بهداشت عمومی تا سال 2030 فاصله داریم.
طبق این گزارش، در سال گذشته حدود 1.3 میلیون نفر به HIV مبتلا شدند که اگرچه نشان دهنده پیشرفت هایی مهم است، اما همچنان بیش از سه برابر اندازهی است که برای رسیدن به اهداف مشخص شده سازمان بهداشت دنیای احتیاج داریم. تعداد مرگ ومیرهای ناشی از ایدز نیز به 630 هزار نفر کاهش یافت؛ کمترین اندازه از اوج 2.1 میلیون نفر در سال 2004. این ارقام نمایانگر پیشرفت هایی در دسترسی به درمان های ضدویروسی و برنامه های پیشگیری هستند، اما همچنان چالش های بزرگی در مسیر کاهش کامل موارد ابتلا و مرگ ومیر به جای مانده است.
پیشرفت های پزشکی: تأثیر درمان های ضدویروسی بر کاهش مرگ ومیر
یکی از مهم ترین دلایل کاهش مرگ ومیرهای ناشی از ایدز، توسعه درمان های ضدویروسی (Antiretroviral Therapy) است. این درمان ها می توانند اندازه ویروس را در خون کاهش داده و به بیماران امکان دهند عمر طولانی تر و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. با وجود این، هنوز حدود 9.3 میلیون نفر از افراد مبتلا به HIV در سراسر دنیا به این درمان ها دسترسی ندارند. این نابرابری در دسترسی به درمان، یکی از چالش های اساسی در کاهش شیوع این بیماری است.
پژوهشگران بعلاوه بر اهمیت استفاده از روش های پیشگیرانه مانند پروفیلاکسی پیش از مواجهه (Pre-Exposure Prophylaxis یا PrEP) تأکید نموده اند. این درمان می تواند از ابتلای افراد سالم در معرض خطر به ویروس HIV جلوگیری کند. اما بر اساس گزارش UNAIDS، تنها 15 درصد از افرادی که به این روش پیشگیرانه احتیاج دارند، در سال 2023 از آن بهره مند شدند. این نشان دهنده سرعت پایین توسعه این روش در میان جمعیت های آسیب پذیر است.
چالش های حقوقی و اجتماعی در مقابله با HIV
فراتر از چالش های درمانی و پزشکی، قوانین تبعیض آمیز و رفتارهای تنگ نظرانه علیه افراد مبتلا به HIV همچنان مانعی جدی در مسیر پیشرفت به شمار می رود. در بسیاری از کشورها، قوانین و فرهنگ های اجتماعی به گونه ای است که افراد مبتلا یا در معرض خطر به علت ترس از قضاوت یا تنبیه قانونی از دسترسی به خدمات درمانی و پیشگیرانه محروم می شوند.
برای مثال، قواینن اوگاندا، باعث کاهش شدید دسترسی به PrEP در این کشور شده است.
پیشرفت های علمی: داروی لنکاپاویر و امیدی تازه
یکی از دستاوردهای قابل توجه در حوزه مقابله با HIV، معرفی داروی لنکاپاویر (Lenacapavir) است. این دارو در آزمایش های اولیه توانسته است با 100 درصد کارایی از ابتلا به HIV پیشگیری کند. لنکاپاویر به عنوان یک تحول ساز (Game-Changer) در زمینه پیشگیری از HIV شناخته می گردد و امیدهای بسیاری را در مسیر حذف کامل این بیماری ایجاد نموده است.
با این حال، قیمت بسیار بالای این دارو، که در بعضی کشورها تا 40 هزار دلار در سال برای هر بیمار گزارش شده است، دسترسی بسیاری از افراد به این درمان نوین را محدود نموده است. اگرچه شرکت گیلیاد (Gilead)، تولیدکننده این دارو، اخیراً توافق هایی با تولیدکنندگان داروهای ژنریک انجام داده تا قیمت آن در کشورهای کم عایدی کاهش یابد، اما همچنان میلیون ها نفر از این دسترسی محروم خواهند ماند.
منظره آینده: چالش ها و فرصت ها
کریستین استِگلینگ، معاون مدیر UNAIDS، هشدار داده است که اگر روند فعلی ادامه یابد، تعداد افراد مبتلا به HIV حتی پس از سال 2030 نیز بسیار بالا باقی خواهد ماند. او تأکید کرد که دستیابی به کاهش معنادار در موارد ابتلا تنها زمانی امکان پذیر است که تمام افراد در معرض خطر به درمان ها و روش های پیشگیری دسترسی داشته باشند.
این گزارش بعلاوه بر اهمیت ادامه تحقیقات و سرمایه گذاری در زمینه درمان های نوین تأکید نموده و خواهان حذف قوانین تبعیض آمیز و ترویج حقوق بشر به عنوان بخشی از استراتژی دنیای مقابله با ایدز شده است.
منبع: یک پزشک